Innovatie zonder management
Deze blog is gepubliceerd in de ideebrief.nl, de nieuwsbrief van Prof.dr. Jeff B.R. Gaspersz, Professor of Innovation Nyenrode.
De afgelopen jaren word ik regelmatig overstelpt met management ontwikkelprogramma’s waar ik aan kan deelnemen. Tot mijn verbazing is er momenteel vrijwel geen onderscheid meer in het aanbod van deze prachtige aanbiedingen anders dan de ’aanbieder’ zelf uiteraard; de vorm is doorgaans gelijk en de inhoud kan worden gevonden via Google, Yahoo of YouTube. Ben ik te fel, te kritisch of sta ik alleen in mijn gedachte dat wij als senior management deze ’riedel’ wel kennen? Ik besloot dat maar direct te onderzoeken bij enkele collega’s binnen en buiten mijn organisatie.
Daar haalde ik het beeld op dat senior management over het algemeen meer ´leert´ vanuit intervisie en verrassende (disruptieve- ) leerconcepten waarbij zowel lichaam, geest en ´brains´ worden uitgedaagd. Zo werd ik onlangs uitgenodigd om deel te nemen aan een vernieuwende ontwikkelvorm voor managers waarbij gebruik werd gemaakt van militaire trainingsvoorbereiding instrumenten én strategische actieplannen. Deze vorm kan prima worden gebruikt om snel te innoveren én te anticiperen op relevante ontwikkelen.
Tijdens de genoemde training simuleerden wij een traditioneel bedrijf dat qua concurrentie- en innovatie vermogen in rap tempo werd ingehaald door een succesvolle start-up. In plaats van traditionele strategie- en heisessies werd gebruik gemaakt van een zogenaamde ´war room setting´ (kamer met alle business expertises) waarbij wij trainden op een het snel ontwikkelen van een succesvolle tegenstrategie. Lichaam, geest en brains kwamen in no-time in innovatiemodus en dat werkte perfect!
Managers ervaren deze nieuwe vormen als effectief omdat de ´stretch´ die zij moeten dan over het algemeen groot is. En juist dát versterkt hun innovatiekracht! Deze concepten passen in de verdere ontwikkeling van management ontwikkelprogramma´s omdat deze uitdagen om de creativiteit en innovatiekracht te trainen zonder dat wordt teruggevallen op routinematig gedrag of -kennis.
Vanuit mijn rol als Hoofd Beleid en Innovatie mocht ik enkele disruptieve concepten bedenken en implementeren zoals een training voor meer dan 1000 managers op leiderschap, een intensief ontwikkelingstraject voor 140 corporate trainees en ook de ontwikkeling van meerdere senior managementteams. Deze geïmplementeerde concepten hebben mij de volgende inzichten hebben opgeleverd:
- Ontwikkeling van senior management vraagt een disruptieve aanpak om effectief te zijn. Senior management valt namelijk vaak terug op ´getraind´ gedrag waardoor hun ontwikkel- en innovatiekracht af kan nemen;
- Ontwikkeling van senior management vraagt een innovatieve aanpak. Senior management is verzadigd geraakt door PowerPoint presentaties waarin hen wordt uitgelegd wat de nieuwste inzichten zijn op het gebied van Leiderschap;
- Ontwikkeling van senior management vraagt een fysieke aanpak. Senior management heeft meer en meer aandacht voor de eigen (duurzame) inzetbaarheid en lichamelijke conditie. Hoe beter deze laatste is hoe minder kans op stress en hoe beter de kwaliteit van de besluitvormingsprocessen;
- Ontwikkeling van senior management vraagt een contextuele aanpak. Senior management heeft meer en meer behoefte om te leren in een omgeving die niet is te oormerken als ´kantooromgeving´, die inspiratie geeft en ruimte geeft voor onderlinge intervisie.
Bovenstaande klinkt voor de hand liggend en zelfs goed uitvoerbaar echter de praktijk wijst uit dat de externe uitvoering door leveranciers niet aan de meeste van deze inzichten tegemoet komt. Dat is interessant omdat Nederland haar positie op de innovatieladder al enige jaren niet verbetert en dat juist een prikkel zou moeten zijn om daar meer op te investeren.
In Nederland is weliswaar sprake van een (lichte) stijging in product- en dienstinnovaties. Deze stijging wordt vooral verklaard “doordat de meeste bedrijven hun managementlagen hebben geschrapt, minder hiërarchisch georganiseerd zijn en vaker samenwerken met externe partners om hun innovatiesnelheid te verhogen.
Voor senior management is het belangrijk om hier de aansluiting op te houden en hun eigen ontwikkeling volgens bovenstaande inzichten te organiseren om hun eigen innovatiekracht te versterken en zodanig waarde te kunnen blijven toevoegen aan de innovatiekracht van hun organisatie. Innovatie zonder management is voor mij simpelweg ondenkbaar.
Iwan Bean MA, MBA